ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΠΥΡΚΑΓΙΑΣ

ΠΥΡΚΑΓΙΕΣ- ΑΠΟ ΕΝΑΝ ΠΟΥ ΞΕΡΕΙ

23/8/09

Ο καθηγητής Ράκαμ του πανεπιστημίου του Κέμπριτζ έχει μελετήσει το ελληνικό δάσος και την επίδραση των πυρκαγιών.

"Θεωρητικά, αν οι πυρκαγιές προληφθούν για αρκετό καιρό, τότε η πρόληψη μπορεί να γίνει μόνιμη με την έννοια ότι πυρίμαχα δέντρα εκτοπίζουν τα πυρόφιλα είδη. Αυτό γίνεται στην Αυστραλία στα όρια μεταξύ σαβάνας και τροπικού δάσους. Στην Μεσόγειο, έχω παρατηρήσει έλατα να εξαπλώνονται προς χαμηλότερα υψόμετρα και να εισβάλλουν σε πυρόφιλη χαμηλή βλάστηση, αλλά αυτό γίνεται σε μικρή κλίμακα. Τέτοιες αλλαγές προς ένα πυρίμαχο δάσος είναι μάλλον σπάνιες. Τα περισσότερα φυτικά είδη που εξαπλώνονται στην Μεσόγειο είναι πυρόφιλα και προάγουν την φωτιά." λέει ο καθηγητής Ράκαμ.

ΑΥΞΑΝΟΥΝ ΟΙ ΠΥΡΚΑΓΙΕΣ;

"Υπάρχουν αρκετοί λόγοι που οι πυρκαγιές αυξάνουν. Τώρα υπάρχει περισσότερο καύσιμο προς καύση από τότε που η ύπαιθρος ήταν πυκνοκατοικημένη και σε χρήση. Εγκατελειμένα χωράφια και παραμελημένοι βοσκότοποι μετατρέπονται σε δάσος ή θαμνότοπο. Πεύκα και θάμνοι εισβάλλουν που είναι ανάμεσα στα πιο πυρόφιλα είδη στην Ευρώπη. Ενώ τα παλιά χωράφια και αμπέλια ήταν διάσπαρτα και δρούσαν σαν αντιπυρικές ζώνες. Οταν τα χωράφια λογγώνουν τότε δρουν σαν πυρογέφυρες και επιτρέπουν στην φωτιά να περάσει πολύ πιο γρήγορα και να προχωρήσει μέχρι να βρει φυσικό εμπόδιο."

"Η περιοχή γύρω από την Μύρτο στην Κρήτη, ένα ξηρό μεσογειακό τοπίο, μελετήθηκε αρχικά το 1968. Είκοσι χρόνια μετά από μείωση της βόσκησης η βλάστηση άρχισε να αυξάνεται και ήταν σε αυξητική φάση όταν πήγα στην περιοχή το 1988. Μετά την επίσκεψη μου προέβλεψα ότι το τοπίο άλλαζε από ένα μέρος όπου υπερίσχυε η βόσκηση σε ένα τοπίο που θα υπερίσχυε η φωτιά. Η φωτιά τελικά έγινε το 1996."

ΑΝΑΔΑΣΩΣΗ ΚΑΙ ΦΩΤΙΑ

"Οι δασοπόνοι δεν ικανοποιούνται με τον φυσικό κίνδυνο πυρκαγιάς. Τα περισσότερα δέντρα αναδασώσεων είναι πυρόφιλα και εύφλεκτα. Το πεύκο Pinus Radiata που φυτεύτηκε στην Ιταλία στην εκστρατεία αναδάσωσης του 1930 κάηκε. Τα πεύκα Pinus Halepensis και Pinus pinaster, τα πιο διαδεδομένα στις ισπανικές αναδασώσεις καίγονται κατά μέσο όρο κάθε 20 με 30 χρόνια. Μετά το 1975 λεγεται ότι η αναδασωμένη περιοχή ήταν μεγαλύτερη από την καμένη έκταση (Βλέπε Μαρτίνεζ Ερμοσίγια 1990). Το 1994 ξέσπασαν πυρκαγιές στην Ισπανία που χαρακτηρίστηκαν οι πιο καταστροφικές στην ιστορία της χώρας."

ΣΑΜΑΡΙΑ SOS

Ο καθηγητής Ράκαμ κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για το φαράγγι της Σαμαριάς. Το τοπίο ήταν παλιά καλλιεργήσιμο με περιβόλια, αμπέλια και πολλά κυπαρίσσια, λέει ο καθηγητής. Ομως μετά από χρόνια "προστασίας" που στην Ελλάδα σημαίνει αδράνεια, το πυρόφιλο πεύκο αρχίσει και κάνει αισθητή την παρουσία του. Εφόσον στην Ελλάδα κάθε μέτρο διαχείρισης του δάσους απαγορεύεται από το..... Δασαρχείο διότι εφαρμόζει τυφλά την ρήση "άπαξ δάσος πάντα δάσος" το πεύκο μοιραία θα υπερισχύσει. Οταν ξέρουμε ότι το πεύκο καίγεται με μαθηματική ακρίβεια κάθε 20 χρόνια τι λέτε να γίνει στην Σαμαριά;

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Η φροντίδα και η αγάπη για το περιβάλλον έχουν μετατραπεί σε αξίες με θρησκευτική δύναμη στην Ελλάδα, με ανάλογη απαξίωση της επιστημονικής γνώσης.

Η εναλλαγή του "φυσικού" περιβάλλοντος με καλλιεργημένα μέρη είναι πολλαπλά χρήσιμη και ωφέλιμη τόσο στην πρόληψη πυρκαγιών όσο και στην διατήρηση της πολυπόθητης βιοποικιλότητας για την οποία κόπτονται, δήθεν, οι οικολογικές οργανώσεις και τα "αρμόδια" υπουργεία. Ομως ποιός θα σηκώσει ανάστημα μπροστά στην βλακεία της δογματικής δασοφιλίας και θα ζητήσει μια ορθολογιστική διαχείριση της ελληνικής υπαίθρου; Μάλλον κανείς αν κρίνουμε από το καραγκιοζιλίκι των τελευταίων ημερών όταν ακούσαμε τις πιο απίθανες κουταμάρες από πολιτικούς και τα μέσα ενημέρωσης.