ΕΝΑ ΟΠΛΟ ΠΟΥ ΓΕΝΝΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ
Στην εποχή μας η αποσπώμενη σκανδαλοθήκη θεωρείται προσόν και χρεώνεται ανάλογα. Τουλάχιστον τέσσερις μεγάλες εταιρείες προσφέρουν δίκαννα με αποσπώμενη σκανδαλοθήκη (Perazzi, Zoli, Beretta, Gamba) ενώ στο παρελθόν υπήρχαν και άλλες.
Το πλαγιόκαννο Bland των φωτογραφιών που ευγενικά μας παραχώρησε ο κος Diggory Hadoke, (vintageguns.co.uk) κατασκευάστηκε κάπου στον μεσοπόλεμο, αν και η ακριβής χρονολογία ερευνάται ακόμη.
Οι φωτογραφίες δείχνουν ένα δίκαννο, προφανώς το νούμερο 2 από ζευγάρι. Η δουλειά είναι εντυπωσιακή. Τα ημισφαίρια των καννών είναι γλυπτά, ενώ η βάση καλύπτεται με πυκνό σκάλισμα αγγλικού ρυθμού. Υπάρχει τρίτο κλειδί εξελιγμένου τύπου, με ενεργό αγκίστρωση της προέκτασης της κάννης από κλειδί μέσα στη βάση.
Αυτό βέβαια που καθιστά το συγκεκριμένο δίκαννο μοναδικό είναι η ασυνήθιστη αποσπώμενη σκανδαλοθήκη. Για ένα προπολεμικό αγγλικό όπλο η επιλογή της αποσπώμενης σκανδαλοθήκης είναι κάτι το πρωτοφανές. Η ιδέα της απόσπασης ήταν αποδεκτή, να μην ξεχνάμε ότι το Holland Royal με τις αποσπώμενες φωτιές έγινε έμβλημα της αγγλικής οπλοκατασκευής, ενώ στο όπλο με μισές φωτιές η “αποσπασιμότητα” τιμήθηκε με το διάσημο μοντέλο Westley Richards Droplock, άρα υπήρχε πρόσφορο έδαφος για ένα όπλο που παρείχε την δυνατότητα απόσπασης του πυροδοτικόυ μηχανισμού. Ομως αυτό το Bland είναι το πρώτο και το μόνο αγγλικό πλαγιόκαννο με αποσπώμενη σκανδαλοθήκη μοντέρνου τύπου που έχω δει, μετά από συνεχή μελέτη δεκαετιών πάνω στο κλασσικό κυνηγετικό όπλο. Επειδή όμως στα όπλα ποτέ δεν πρέπει να είσαι κατηγορηματικός, δεν θα ξαφνιαζόμουν αν έβλεπα και άλλα στο μέλλον.
Δεν ξέρουμε τις συνθήκες που δεν επέτρεψαν σε αυτό το μοντέλο να αποκτήσει θιασώτες. Μπορεί η αγορά της εποχής να μην το εκτίμησε, μπορεί η τιμή να ήταν δυσανάλογα μεγάλη, τι ακριβώς έφταιξε θα αποτελέσει μελέτη για άλλο άρθρο.
Αυτό που διακρίνω είναι μια παράλειψη στην εκμετάλλευση των δυνατοτήτων που πρόσφερε η συγκεκριμένη αποσπώμενη σκανδαλοθήκη. Οπως έχει τονιστεί σε άλλο άρθρο, το δίκαννο αυτό ακολουθεί πιστά και αδικαιολόγητα το συμβατικό εξωτερικό σχήμα του όπλου με μισές φωτιές. Αν το εξωτερικό σχήμα δεν φωνάζει, ή τουλάχιστον αν δεν ανακοινώνει διακρτικά έστω, την μοναδικότητα του εσωτερικόυ μηχανισμού, δεν ξέρεις τι κρύβει. Αυτή η έλλειψη αναγνωρισιμότητας ίσως να είναι και ένας από τους λόγους που δεν έγινε διάσημο όπλο.
Οι φωτογραφίες που μας έστειλε ο κύριος Hadoke δείχνουν λεπτομέρειες του μηχανισμού καθώς και το μέγεθος του σε σύγκριση με το ανθρώπινο χέρι. Πρόκειται για εξαιρετικά απλό μηχανισμό με λιγότερα μέρη ακόμη και από τον πιο απλό μηχανισμό της εποχής, το Ανσον-Ντήλυ. Στο Ανσον τα τμήματα είναι: οπλιστήρας, κύριο ελατήριο, σφύρα, σχαστηρία, ελατήριο σχαστηρίας, σκανδάλη, και υπάρχουν τέσσερις άξονες που στηρίζουν αυτά τα τμήματα.
Στην σκανδαλοθήκη του Bland, πατέντα των Hill and Smith, τα μέρη είναι: οπλιστήρας, σφύρα, σχαστηρία, σκανδάλη, με ένα μόνο ελατήριο. Εκτός από το πλεονέκτημα της απλοποίησης της κατασκευής το σχήμα είναι εύκολα κατανοητό από όποιον το δει, δηλαδή συντηρείται και επισκευάζεται εύκολα από οπλουργούς που μπορεί να μην έχουν ειδίκευση στο συγκεκριμένο όπλο.
Αυτά τα πλεονεκτήματα άλλωστε είναι αυτά που αναφέρουν οι σημερινοί κατασκευαστές όπλων με αποσπώμενες φωτιές στις διαδφημίσεις τους. Και αυτό προφανώς το πλεονέκτημα δεν λειτούργησε στην περίπτωση του Bland στην εποχή που κατασκευαζόταν παρά το γεγονός ότι είχε πιο απλό μηχανισμό από τα σημερινά δίκαννα.
Κλείνοντας να τονίσουμε ότι η ιδέα χρήσης ενός ελατηρίου για την ενεργοποίηση σφύρας και σχαστηρίας δεν ήταν ασυνήθιστη. Στην Αγγλία έχουμε τις πατέντες του εφευρετικότατου William Baker που συναντώνται στο BSA Single XII, σε διάφορα δίκαννα οπως το Midland Dreadnought και μερικά Army and Navy. Στην Αμερική η ιδέα εφαρμόστηκε σε ένα από τα πιο διάσημα δίκαννα τους, το L.C.Smith.
Και τώρα απολαύστε τις φωτογραφίες που μας παραχώρησε ο κύριος Diggory Hadoke, της εταιρείας www.vintageguns.co.uk